Kolon kanseri, genellikle yaşlı bireylerde görülen bir hastalık olarak bilinse de, son yıllarda yapılan araştırmalar genç bireyler arasında da bu hastalığın artış gösterdiğini ortaya koyuyor. Bu durum, birçok insan için endişe verici bir konu haline geldi. Peki, gençlerde kolon kanseri neden bu kadar yaygınlaşmaya başladı? Hangi faktörler riski artırıyor? İşte gençlerin kolon kanserine karşı dikkat etmesi gerekenler ve bu hastalık hakkında bilmeniz gereken her şey.
Kolon kanseri, kalın bağırsağın (kolon) veya rektumun kanseridir. Genellikle sindirim sisteminin son kısmında başlar. Önceden bu hastalık, genellikle 50 yaş üstü bireylerde görülürken, son yıllarda 20’li ve 30’lu yaşlardaki gençlerde de daha sık rastlanmaya başlandı. Uzmanlar, bu artışın nedenlerini araştırırken, yaşam tarzı alışkanlıkları, diyet, genetik faktörler ve çevresel etmenler gibi bir dizi faktörü ön plana çıkardı. 2019’da yapılan bir çalışmaya göre, 20-34 yaş arasındaki gençlerde kolon kanseri oranları, önceki yıllara göre %100’den fazla arttı. Bu, tıp camiasında alarm zillerinin çalmasına neden oldu.
Gençlerde kolon kanseri riskini artıran faktörler arasında; genetik yatkınlık, sağlıksız beslenme alışkanlıkları, obezite, fiziksel aktivite eksikliği ve aşırı alkol kullanımı yer almaktadır. Özellikle, fast-food tüketiminin artması, lif açısından zengin gıdaların azalması ve işlenmiş gıdaların yaygınlaşması gençlerin kolon kanseri riskini artırmaktadır. Obezite ise, kanser gelişimine zemin hazırlayan önemli bir faktördür. Ayrıca, bazı genetik sendromlar, genç bireylerde kolon kanseri riskini önemli ölçüde artırabilir. Aile öyküsü olan kişilerde tarama, bu hastalığın erken teşhisi için oldukça önemlidir.
Gençlerin kolon kanseri teşhisi genellikle gecikmeli yapılmaktadır. Bunun başlıca nedenleri arasında, gençlerin belirtileri dikkate almaması ya da bu belirtileri yaşlarına bağlamaları yer almaktadır. Örneğin, karın ağrısı veya bağırsak alışkanlıklarındaki değişiklikler çoğu zaman genç bireyler tarafından önemsenmemektedir. Ancak, bu belirtiler kolon kanserinin erken evrelerinde görülebilir. Bu nedenle, 45 yaşından itibaren tüm bireylerin, risk faktörleri olan bireylerin ise daha erken yaşlarda düzenli taramalara gitmesi önerilmektedir.
Sonuç olarak, gençlerin sağlıklı yaşam tarzı uygulamaları ve düzenli sağlık kontrollerine gitmeleri, kolon kanseri riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Sağlıklı beslenme, yeterli fiziksel aktivite ve aşırı alkol tüketiminden kaçınma gibi alışkanlıkların benimsenmesi, bu hastalığın önlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Genç bireylerin sağlığını tehdit eden bu duruma karşı toplumsal farkındalığın artırılması da oldukça önemlidir.
Unutulmamalıdır ki, erken teşhis hayati önem taşır. Eğer ailenizde kolon kanseri öyküsü varsa veya herhangi bir belirti yaşıyorsanız, bir sağlık uzmanına başvurmakta gecikmeyin. Sağlığınıza dikkat edin, sağlıklı yaşayın!